In een bruisende fietsstad als Gent blijven er helaas regelmatig fietsen achter op straat. Deze zogenaamde 'weesfietsen' zijn vaak vergeten of defecte tweewielers die in fietsenstallingen blijven staan. Ze nemen kostbare ruimte in en kunnen hinder veroorzaken voor andere weggebruikers.
In juni mag projectmedewerker Laura Bodyn op het Velo-city congres in Gdansk andere steden inspireren met een presentatie over hoe Gent weesfietsen aanpakt. Want wat voor ons soms vanzelfsprekend lijkt, is voor veel andere steden nog toekomstmuziek. Hieronder alvast in primeur de grote lijnen van wat ze daar zal presenteren.
Aanpak # 1: ontruiming op straat
Fietsen die er verwaarloosd of achtergelaten uit zien, labelen we. Dit gebeurt meestal aan het stuur van de fiets. We controleren na minstens 3 weken of het label nog aan de fiets hangt. Hangt het er nog, dan toont dat aan dat de fiets niet gebruikt is en wordt die ontruimd en naar ons Fietsendepot gebracht. Daar kan de eigenaar de fiets nog 3 maanden lang gratis oppikken. Fietsen die na 3 maand niet zijn opgehaald worden opgenomen in de circulaire werking van De Fietsambassade. Daarover verder meer!
Heb je een achtergelaten fiets gezien? Laat het ons weten via dit formulier of met je smartphone via de Meldingsapp Gent. Deze kan je downloaden in de Google Play app (Android-gebruikers) of de iOS app store (iOS-gebruikers).
Aanpak # 2: thuisophaling
In november lanceerden we een proefproject waarbij Gentenaars thuisophaling van hun oude fietsen konden aanvragen. Dat bleek een succes: er werden maar liefst 821 fietsen aangemeld, vooral uit de deelgemeenten. Ze kwamen in ons Fietsendepot terecht waar ze volledig of deels een tweede leven kregen. Begin 2026 komt er een tweede ophaalronde.
Aanpak # 3: fietswrakvakken
Sinds enkele jaren kunnen Gentenaars hun oude fiets achterlaten in een van de 9 vakken. Zo willen we het voor inwoners makkelijk maken om correct van hun oude fiets af te raken. Wij halen daar regelmatig de gedoneerde fietsen op en brengen ze naar het Fietsendepot. In 2024 werden in deze fietswrakvakken zo'n 600 fietsen gedeponeerd en van januari t.e.m. mei 2025 al meer dan 300. Binnenkort komen er nog 5 nieuwe locaties bij.
Check hier waar je de fietswrakvakken vindt.
We kiezen voor circulair en sociaal
De Fietsambassade streeft naar een circulaire aanpak. Bruikbare onderdelen van weesfietsen worden na een kwaliteitscontrole gebruikt in de eigen Fietspunten of verkocht aan Gentse fietsherstelzaken. Zo kunnen inwoners hun fiets optioneel laten herstellen met tweedehands onderdelen, wat ongeveer 40% goedkoper is.
Bovendien biedt dit project kansen voor mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt. Zij krijgen een opleiding tot fietshersteller en doen waardevolle werkervaring op in het recup-atelier waar de fietsen 'ontleed' worden.
